ÇƏMƏ DARDON
Votedən xəbərxərçiəti çokə ko ni, çı bıznom vallah. Əmmo vindedəm ki, odəmeye de xəbərxərçiəti ğale, jıqo bızın xəbərxərçiəti çəvon xunədəy. Ğələt bəkardeş bə i kəsi ıştə dardi bəvoteş, vote? Orəxəy, şe… Məholi həmmə “qəv-quşinə” xonəxon ıştı ım dardi bəznen… Bıznone, dardeyəni, votedəş – ıştı dılədə bə no-peqəton kam bedən, dılən rohət bedə. Dardi votedəş – jıqo bızın ıştı amo qıləy bo peqətedən, tikəy sıvık bedəş. Dardi bəpe bıvoti, dardi bəpe de duston, de oşnon paybaxş bıkəy ki, ə dard tıni enıqəto, çə dardi jintono şat nıbuş, əmmo… əmmoş əve ki, dardiyən bəpe bə merdi bıvoti, merd tıni səbərəse, ıştı dardi detı bə ivrə bəkəşe, ə dard qin bəbe. Dardi ki, bə nomerdi vote – çə dardi səpe hejo dard bome. Çumçiko nomerd ıştı dardi “bımi-boəy” qəp jəyədə jıqo ranq-reç bədo, tı ıştən məəttəl bəndıneş…
Tolışə milləti yolə dardonış hestbe, ısətən heste. Im dardon tarix ve ğədime, bə hisob əmə bənəy tolış milləti ım dardon kəşedəmon – əmmo əvon orəxedənin ki, orəxedənin. Jıqo qıləy merdə dustmonən ni ki, ıştə dardi boəy qəp bıjənəmon, tikəy sıvık bıbəmon. Niye, çımı şinə boli, çəmə dard kəşə dustmon ni. “Qəvədə” dustmon veye, hətto bəmə “əmə de i yəndı bomon, bolimon” votəkəsonən hestin, əmmo vindedəş ki, tı ıştə qəvi okarde, boəy ıştə dardiku i misqal vote – əçəy boətiyən qin bedə, əçəy dustyətiyən. Bə hisob əmə ıştə dardon kəşedəmon, noydəmon bəştə kul, şıkırındəmon deştə. Im dardon çənnə bəşkırnemon – ımi iqlə ƏV zınedə…
Çəmə dard veye, ım ıştə vırədə, əvoni həllən karde zınedənimon, ımən ıştə vırədə. Ehanə ə dardi, işkili həll karde, bə ro noy zınedənıbuşsə – deəy ğal məbi, bə sə dəşi ki, ə işkili, ə dardi həll karde, bə ro noy ıştı zu jintono ni. Əmmo çı dardon dılədə qıləy dard heste ki, əy həll karde zumon vışkedə, əmmo MERDİYƏTİMON rəsedəni! Kome ə dard? Ə dard çəmə şinə-şəkə zıvone, ə zıvon ki, həzo soron ro karde-karde dessə bəmə omə, bəmə rəsə. Bəs əmə çiç kardedəmon? Əmə ım xosə, şinə-şəkə zıvoni ğıyyəti kəşe zınedənimon, dessə bəmə ro kardə ım zıvoni nimə roədə oqəte pidəmone, bəy xəyonəti ro qətəmone. Isət kisə bəvote ki, “ənnə kitob beşedə, ənnə rujnomə beşedə, ənnə mahne handedən, ənnə meyxana votedən, çəmə zıvon əmardni”. Azən zınedəm çəmə zıvon əmardni, əv ikkərəti holyət bəkarde. Çimi navi qəte lozime, çimi navi qəte iqlə roş heste: ıştə kədə tolışi qəp jəy, orəxəy, şe. Ehanə ıştı bə tolışi sa qılə kitobı hestbusə, ehanə tı 100 qılə tolışə mahne handəbusə, ehanə ıştı bə tolışi i həzosə ve nıvıştəyon hestbusə, ehanə…, ehanə… əmmə tı ıştə kədə tolışi zıvonədə qəp jəydənibuşsə – ıştı kardə koon molyət hiç i kopikən ni. Ən çoki əve ki, tı ım koon hiç qıləy məkə, əmmo bəştə fərzəndon, əslədə befər(ə)zəndon, tolışi zıvoni omut, əvoni bənəy tolışi yolkə – çı ko molyəti marzış ni, ım ko ən molyətinə koye.
Duston, zınedəm, veyə məktəbonədə muəllimon tolışi zıvonədə dərs dəvonedənin, çəvon bı ko ğıyətşon rəsedəni… Roste, kali məktəbonədə çəmə ğıyətmandə muəllimon tolışi zıvoni dərsi dəvonedən, əmmo ijənən votedəm – veyə məktəbonədə beğıyətə muəllimon tolışi zıvoni dərsi dəvonedənin, çə dərsi puli hardedən, əmmo dərsi dəvonedənin, bə hisob bəpe əmə ıştən bı dardi qıləy əncom bıkəşəmon. Im dardi, ım işkili bə ro noy çəmə dastədəy – əmə bəpe deştə hırdənon tolışi zıvonədə sıxan bıkəmon, co ro ni!…
…Odəmi (milləti) dardış bıbu, ə dardi qəp jəyro dustış nıbu – hejo ımən qıləy darde…
Atabala BABAYEV
Boku
“Tolışon Sədo” N: 151
Rafiqibloq 